Teknik resim ölçü toleransı 2 türlü verilebilir:
- Boyutsal tolerans
- En temel tolerans gösterme yoludur.
- Basit ve ölçülmesi kolay; en, boy, yükseklik, iç / dış çap vb. boyutların ölçümünde tercih sebebidir.
- Ölçüm için mikro metre, kumpas, mihengir, projeksiyon cihazı, açı ölçer vb. ölçü aletleri ile ürünün kontrol edilmesini sağlar.
- MSA 'i yapılması şartı ile tüm ürünlerde ortak ölçü aleti kullanılabilir.
- Nispeten ucuz bir kontrol yöntemidir, hızlı karar verilmesinde yol gösterir.
- Toleransı bir düzleme vererek yığılma engellenebilir.
- Dezavantajı, uzayda serbest halde bir ölçüm olması sebebi ile tutuş pozisyonuna, yüzey ve form bozukluklarına, ölçümü yapan kişinin yeteneğine vb. bağlı olarak ölçülen sonuçlarda değişkenlik gösterir.
- Geometrik tolerans, GD&T
- Ürünün fonksiyonelliği, sonraki operasyonda sabitlemesi, nihai montaj şekli vb. değerlendirilerek, datum referans nokta ve düzlemlerinin belirlendiği, bu referanslara göre olması gereken ölçüleri gösterir.
- Toleranslar sistem bütünü olarak değerlendirilir; hem referans datumlara göre hem de toleranslar arası ilişki tanımlamak mümkündür.
- Kontrol fikstürü çoğunlukla gereklidir. İlk yatırım maliyeti yüksektir.
- Hızlı bir kontrol yöntemidir. Spek içi-dışı karar için geçer-geçmez mastar (go / no go gauge) kullanılır.
- Ölçümü gerçekleştirecek kişinin nispeten etkisi düşüktür, ancak yine de özel karakteristikler için MSA aranır.
- Değer okumak ve SPC çıkarmak mümkündür, değerler daha stabil çıkar.
- Dezavantajı; ürün veya prosese göredir, ortaklaştırmak güçtür.
Bazı geometrik toleranslar aşağıdaki gibidir;
Firma know-how 'ı olması sebebi ile, burada değer vermek yerine, şu şekilde bir yöntem izlenerek firmaya ait standart bir kılavuz hazırlanabilir;
- Parçaların isimlerine göre ve üretim şekillerine göre gruplaması yapılır.
- Her ürün grubu için, üzerindeki özel prosesler isimlendirilir; taşlama, raybalama ...
- Parça numarası bazında bu operasyonlar için nominal değerleri ile mevcut toleransları ve üretim hattı/tezgahı listelenip, farklılıklar varsa sorgulanır. Yoksa en fazla kullanılan tolerans değeri işaretlenir. Bu adım ortaklaştırılabilecek tüm operasyonlar için gerçekleştirilir.
- Parça gruplarının temsili resimleri "abak" başlığı altında teknik resimleri hazırlanır.
- Mümkün ise ilgili boyutsal ölçü ve tolerans değeri teknik resme tablo olarak işlenir.
- Bu çalışmaya ait bir kapak sayfası ile firma için kullanılacak referans bir doküman saklanır.
@tasarimintesi
#tasarimintesi