PPAP PSW Kapsamında müşteriye bildirim yapma şartları

Seri üretime geçmiş ürünlerde aşağıdaki şartlarda müşteriye bildirim gereklidir;

1. Ürünlerde farklı bir malzeme (içerik) kullanımı,
2. Montaj parçalarında farklı biri ürün kullanımı,
3. Üründe farklı bir proses gerçekleştirme veya prosesi değiştirme (alt tedarikçiden gelen parçaları için de geçerlidir)
4. Kalıplı parçalarda genişletme (çok gözlü kalıpta kalıp sayısının artması),
5. Mevcut kalıbının çalışma şeklini değiştirme veya iyileştirme,
6. Tezgah, ekipman vb. üretimde kullanılan donanımlarda yer değişikliği,
7. Ürün, malzeme ve fason (ısıl işlem, kaplama) vb. tedarikçi değişiklikleri,
8. 12 aydır kullanılmayan takımların yeni bir yığın parti üretiminde kullanılması,

olup, bildirim sonrası PPAP yenilenmesi gerçekleşmelidir. 

İlave olarak müşteriye sunum yapma şartları;

1. Ürün ailesine giren veya girmeyen ancak sunumu yapılmamış bir ürünün devreye girişinde, 
2. Mühendislik değişikliklerinde,
3. Üzerinde çelişkili bildirimi olan sunumu yapılmış parçalarda sunum gereklidir.

@tasarimintesi

#tasarimintesi

PPAP - Üretim parçası onay süreci

PPAP (Production Part Approval Process - Üretim Parçası Onay Süreci) tüm otomotiv firmaları ve otomotive çalışan firmalar tarafından APQP 'nin bir çıktısı olarak hazırlanan dokümanlar bütünüdür. Kapak sayfası PSW (Part Submission Warrant - Parça Sunum Garantisi) 'dir.

PPAP’ın amacı; müşterinin tüm mühendislik kayıtlarını, şartnamelerini, standartlarını ve özel şartlarını anladığını ve seri üretimde bu şartları yeterli bir şekilde karşılayabildiğini göstermektir. 

Sunumlarda aşağıdaki hususlara dikkat etmek gerekebilir;

1. ISO/TS 16949 'a göre ve hangi müşteri için hazırlanıyor ise o firmanın "Özel Gerekleri"ne göre sunum şarttır. Örnek olarak bazı firmalar ISIR, bazıları VDA, bazıları da sadece 16949 'un gereklerine göre sunum talep eder. Özel gerekler; içerikte kullanılan parametreleri değiştirebilir, kendi formlarını talep edebilir, vb.
2. PPAP içeriğindeki 18 şart, aksi müşteri tarafından belirtilmedikçe hazırlanır;
1. Tasarım dokümanları (2D,3D,Tasarım Hesaplar,IMDS, Malzeme, vb.)
2. Tasarım/Proses değişiklik destek dokümanları (varsa)
3. Müşteri mühendislik onayı (talep edilmesi durumunda)
4. Tasarım Hata Türü ve Etkileri Analizi (D-FMEA), know-how 'dır. Müşteriye gönderilmez. Yerinde ziyaretlerde sunulur. Emniyet parçaları için müşteri özel gereklerinin çoğunda müşteri mühendislikten ıslak imza ile onay istenir. Ürün aileleri için hazırlanabilir.
5. Süreç (iş) akış diyagramı. Ürün aileleri için hazırlanabilir.
6. Proses Hata Türü ve Etkileri Analizi (P-FMEA). D-FMEA ile aynı özellikleri taşır.
7. Kontrol Planı. Bazı müşteriler PPAP sunum seviyesi ne olursa olsun kontrol planını PSW ekinde dokümante eder, saklar.
8. Ölçüm Sistemleri Analizi (MSA) tüm yeni ve değiştirilmiş mastar, ölçüm ve test ekipmanları için R&R, sapma, doğrusallık, kararlılık, vb. çalışmalarıdır.
9. Boyutsal sonuçlar; kontrol planında belirtilen tüm özellikler %100 kontrol ile tasarım kayıtlarında belirtilen yıllık test ve doğrulamalar raporlanır.
10. Malzeme/Performans test sonuçları. DVP ve raporları.
11. Run at Rate (Başlangıç süreç çalışmaları) Aksi belirtilmediği taktirde 300 adet parça, kapasite ve üretim doğrulaması için, mümkün ise müşteri eşliğinde üretilir. Süreç yeterlilik (SPC/MSA) ve performansı sonuçları çıkar. 
12. Kalifiye laboratuvar dokümantasyonu (varsa akredite laboratuvar kayıtları)
13. Görünüm Onay Raporu (AAR). Sadece görünüm parçaları için uygulanır.
14. Şahit numune. Onaylanmış olan ürünlerin her birinden alınarak saklanır.
15. Mastar numune. Doğruluğu kanıtlanmış ürünlerdir. Üretim standartlığını sağlamak adına kullanılır.
16. Kontrol mastarları. Mülkiyeti müşteri veya firma olabilir. Ürün ömrü boyunca doğruluğu periyodik kontrol edilen ve başlangıç çalışmalarında üretimde kullanılarak sunulan fiziksel parçalardır. 
17. Müşteri özel gerekleri. Her müşteri ayrı talep eder. Talep edilenlerin anlaşılırlığı ve sunumda yerine getirildiği kontrol edilir. 
18. Parça sunum garantisi (PSW) Diğer tüm PPAP şartları sağlandığında doldurularak müşteriye onay için sunulur. Her firmanın formu farklı olsa da içeri hemen hemen aynıdır. Islak imzalı saklanır.
3. PPAP Sunum seviyesi. Müşterinin genelde özel gereğinde aksi belirtilmeyen durumlar için belirlediği bir sunum seviyesi vardır. Seviye, hazırlanan dokümanların müşteriye gönderilip gönderilmemesi ile ilgili olup, 1 'den 5 'e kadar rakamla belirtilir. Ancak 1, 3, 5 en sık kullanılır. 
1. Seviye 1 : Görünüm onay raporu (AAR) (varsa) ve PSW onaya gönderilir. Diğer tüm maddeler, firmada saklanır, talep halinde müşteriye gösterilebilir olması gerekir.
2. Seviye 3 : Mastar numune, kontrol mastarları ve müşteri mülkiyetinde olan tüm kalıp vb. hariç, tüm dokümanlar müşteriye onaya gönderilir. 
3. Seviye 5 : Kuruluş hiç bir doküman göndermez, kendi onay mekanizması ile PSW imzalar, seri üretime alır. Müşteri talep ettiği durumlarda yerinde görür.
4. PSW fazları. Genelde PPAP seviyesi ile karıştırılır. Bazı müşteriler özel gerekleri kapsamında uygular. Faz (Phase) 0,1,2,3 'tür. Her faz için PPAP 'ta talep ettiği maddeler farklıdır. Örnek olarak faz 3 'e gelindiğinde PSW kapak sayası, kapasite dışında tüm maddelerin kapanmış ve müşteriye sunulmuştur. Faz 3 sonrası PSW onaylanarak seri üretime alınır.
5. Müşteri özel taleplerinde genelde PPAP 'ların yıllık sunumu yani yenilenmesi geçer. Bu durumda firma tedarikçilerden de aynı şekilde sunum talep etmiş olması gerekir.
6. Hazırlanan dokümanların, şahit numunelerin ve kontrol gereçlerinin saklanma süresi de özel gereklerde tanımlıdır.
7. Değişiklik yönetim sisteminde PPAP güncellemesi muhakkak değerlendirilmiş olmalıdır.

@tasarimintesi

#tasarimintesi

Parça numarası

Her firmanın kendine özel lisanı vardır. Parça isimlendirme ve numaralandırma veya referanslandırma bu dilin bir parçasıdır. Dolayısı ile firmanın gelişmesi ve büyümesi paralelinde kullanmış olduğu dilde de değişimler, hatta yenilenmeler kaçınılmaz olur. Parça numarası yapısını yeniden ele alırken ki parametreler;

1. mevcut parça çeşidi sayısı,
2. gelecek planları (büyüme ivmesi, yeni ürünlere odaklanma, vb)
3. proje bazlı mı yoksa ürün bazlı mı çalıştığı,
4. müşteriye özel (diğer firmalarla ortaklaştırılamayan) ürünler geliştirip geliştirmediği,
5. iç ve dış proses çeşitliliği,
6. ürün grupları veya tekil parçaların toplam çeşitlilikteki dağılımı,
7. Standart parça (cıvata, somun, rondela, vb)
8. hem numaradaki hem de isimlendirmedeki karakter kısıtları,
9. müşterilere ilettiği yeni teklif sayısı (ay bazında),
10. ve en önemlisi numaradan ne kadar bilgi edinilebileceği gereksinimidir.

Eğer firmanın hali hazırda kullandığı parça numaraları değişecek ise, ürün geliştirme orijinli çekirdek bir ekibin önderliğinde, diğer bölümlerin (planlama, lojistik, üretim, vb) muhakkak katılımı ile bir numara sistematiği taslağı hazırlanmalı ve projelendirilmelidir. 

Ürünlerin izlenebilirliğindeki gereklilikler de bu başlık altında değerlendirilebilir. Emniyet parçası sınıfına giren ürünler ve benzerlerinde, barkod ile yıllık, günlük, vardiyalık, hatta anlık üretim numaralarının yer alması gerekebilir. Bu durumda numara sistematiğinin borkad yapısı ile de uyumlu olması gerekir. Zira, ürün hangi hattan çıktı, ürünün teknik resim seviyesi, kullanılan ekipmanın ayar parametreleri vb. nin ürün etiketinde gösterilmesi ihtiyacı doğabilir.

@tasarimintesi

#tasarimintesi

Ürünün araç üzeri yerleşimi

Ürün tasarımı, sistem mühendisliğinin alt başlığı olarak düşünülmelidir. Araç üzerindeki sistemler görev ve fonksiyonelliği itibari ile bir bütündür. Sistem tasarımı, araç üreticisi tarafından veya iş verdiği bir üretici tarafından gerçekleştikten sonra, alt sitemler ve detay komponentler belirlenir. Her ürünün SDS'leri (System Design Specifications), sorumluluk matrisleri, RFQ 'ları vb. müşteri tarafından hazırlanarak tedarikçi firmalarla paylaşılması için yayınlanır. 

Tedarikçiye ulaşan bu gerekliliklerden biri de ürünün araç üstü yerleşim ve performans kriterleridir. Araç üstü yerleşimde dikkat edilmesi gereken;

1. Müşteriden edinilmiş yerleşimin (master package) en günceline sahip olunması,
2. Kullanılan CAD yazılımın versiyonun tutarlı olması,
3. Data alışverişinde kullanılacak yöntem (PLM vb.)
4. Hareketli parçalar için tüm kinematik analizlerinin yapılmış olması,
5. Müşterinin talep ettiği tüm konumlarda (pozisyonlar) yerleştirilmiş olması,
6. Dış trim parçalarında, boşluk miktarı ve içeride-dışarıda miktarı,
7. Dış trim parçalarında, ECE gereklerine uyumun kontrol edilmesi,
8. Üzerinde kauçuk eleman olan ürünlerin, sevkiyat pozisyonunda değilde, yük altındaki nominal durumunun modellenmiş olması,
9. İçinde sıvı vb. katı olmayan akışkanların ürün üzerindeki modellenmesinin müşteri gereklerine uyum,
10. Dış geometrisinde desen olan ürünlerin, katı model üzerinde gösterilmesi şartı,

başlıca konulardandır.

@tasarimintesi

#tasarimintesi

İç-dış fizibilite

Teknik resimlendirilmiş veya katı modeli hazırlanmış ürün için üretilebilirlik analizleri fizibilite aşamalarında gerçekleşir. Fikir, eğer üretilebilir yani sanayileştirilebilir ise değerlidir. Bu sebeple öncelikle ekip içinde üretilebilirlik ön analizleri yapılmış olmalı. Sonrasında, iç bünyedeki proses ve üretim ekipleri ile yapılan değerlendirmeler ve dış yani tedarikçi tarafındaki üretilebilirlik değerlendirmelerinin olumlu sonuçlanması gerekir ki tasarımın aşamaları tamamlansın.

Fizibilitenin mümkün olduğunca dokümante edilmiş bir formu olmalı, hatta iç ve dış ekiplerin değerlendirme sonuçlarının yazılı olarak alınmış ve ıslak imzalı olmalıdır. Bunun avantajı, devam eden ürün tasarım süreç adımları için sağlam temeller üzerinde hareket edilmesidir.

Performans kriteri olarak iç ve dış değerlendirmelerinden çıkan döngü sayısı kabul edilebilir. Ne kadar az döngü ortaya çıkar ise ürün tasarım performansımız artacaktır.

Fizibilite formunda olmazsa olmaz konular;

1. Ürün tanımlama bilgisi; parça no, adı, revizyon, versiyon vb.
2. Fizibiliteyi veren, tedarikçi veya departman
3. Yıllık ön görülen kullanım adetleri,
4. Planlanan üretim hattı, tezgahı vb.
5. Planlanan prosesler ve sırası,
6. Alternatif olarak önerebilecek malzeme, form, özellik, ölçü ve tolerans vb. Ürün fiyatını aşağıya çekebilecek tüm özellikler.
7. Üretilebilirlik şerhleri (varsa); Gerekçeleri ile bu madde sağlanmadığı takdirde üretim yapılamaz, fizibilite olumsuz. Yoksa, üretilebilir yazılır.
8. Onay (iç ve dış fizibiliteyi veren, tedarikçi geliştirme, satınalma ve ürün geliştirme)

Fizibilite raporları tasarım kontrol listesinde yer alır ve PPAP içerisinde tasarımın donması konusuna destek verecek şekilde saklanır.

@tasarimintesi

#tasarimintesi